Đây là một lá thư riêng của Ông Tôn Vận
Tuyền, viện trưởng viên Quốc Gia Hành Chánh, một chánh khách nổi tiếng, Trung
Hoa Dân Quốc, Đài Loan gởi cho các con của ông lúc ông còn sống, bây giờ mới
thấy lưu hành trên mạng internet, được nhiều phụ huynh đọc và cảm xúc sâu
đậm.
Tôn Vận Tuyền để lại những lời căn dặn
như sau:
Các Con thân mến,
Viết những điều căn dặn nây, tôi
dựa trên 3 nguyên tắc như sau :
1. Đời sống là vô
thường, không ai biết trước mình sống được bao lâu, có những việc cần nếu
được nói ra sớm để hiểu thì hay hơn.
2. Tôi là Cha của các con, tôi không nói ra thì chắc
không ai nói rõ với các con những việc nầy đâu!
3. Ðây là kết quả bao kinh nghiệm xương máu, thất bại
đắng cay trong cuộc đời của cá nhân mà tôi ghi nhận được, nó sẽ giúp các con
tránh được những nhầm lẫn oan phí trên con đường trưởng thành của các con.
Dưới đây là những điêu nên ghi nhớ trong cuộc đời :
1. Nếu có người đối xử với con không tốt, đừng thèm để
tâm cho mất thời giờ, trong cuộc đời nầy, không ai có bổn phận phải đôi xử tốt
với con cả, ngoại trừ cha và mẹ của các con. Nếu có người đối xử tốt với
con, ngoài việc các con phải biết ơn, quý trọng, các con cũng nên thận trọng
một chút, vì người đời thường làm việc gì cũng có mục đích của nó, chớ có vội
vàng cho là bạn tốt của mình ngay.
2. Không có người nào mà không thể thay thế được cả;
không có vật gì mà nhất thiết phải sở hữu , bám chặt lấy nó. Nếu hiểu rõ được
nguyên lý nầy, thì sau nầy trong cuộc đời, lỡ người bạn đời không còn muốn cùng
đi trọn cuộc đời, hay vì lý do gì con bị mất đi những gì quí báu nhất trong đời
con, thì cũng nên hiểu; đó cũng không phải là chuyện trời sập.
3. Đời người
ngắn ngủi, nếu hôm nay ta để lãng phi thời gian, mai đây hiểu được thì thấy
rằng quãng đời đó đã vĩnh viễn mất rồi!. Cho nên, nếu ta càng biết
quý trọng sinh mạng của mình càng sớm, thì ta tận hưởng được cuộc đời
mình càng nhiều hơn. Trông mong được sống trường thọ, chi bằng mình cứ tận
hưởng cuộc đời mìmh ngay từ bây giờ.
4. Trên đời nầy chẳng hề có chuyện yêu thương bất
diệt. Ái tình chỉ là một cảm xúc nhất thời, cảm giác nầy, tuyệt đối sẽ
theo thời gian, hoàn cảnh mà biến thiên, thay đổi. Nếu người yêu bất diệt rời
bỏ con rồi, hãy chịu. khó nhẫn nại một chút, để thời gian dần dần trôi qua, để
tâm tư mình từ từ lắng đọng, cái đau khổ cũng sẽ từ từ nhạt nhòa đi. Không nên
cứ ôm áp cái ảo ảnh yêu thương mãi, cũng không nên quá bi luy vì thất tình.
5. Tuy có nhiều người trên thê giới nầy thành công,
nổi tiếng mà chẳng có học hành nhiều, có bằng cấp cao; nhưng điều đó cũng không
có nghĩa là không cần học hành nhiều sẽ thành công. Kiến thức đạt được do việc
học hành, giáo dục là vũ khí trong tay của mình. Ta có thể lập nên sự nghiệp
với bàn tay trắng, nhưng không thể trong tay không có tấc sắt. Nên
nhớ kỹ điều nầy !
6. Tôi không yêu cầu các con phải phụng dưỡng tôi
trong nửa quãng đời còn lại của tôi sau nầy, Ngược lại, Tôi cũng không thể bảo
bọc nửa quãng đời sau nây của các con, lúc các con đã trưởng thành, độc lập, đó
cũng là lúc tôi đã làm tròn thiên chức của tôi. Sau nầy các con có đi xe Bus
công cộng hay đi Auto nhà, các con ăn soup vi cá hay ăn mì gói, đều là trách
nhiệm của các con.
7. Các con có thể yêu cầu mình phải giữ chữ TÍN, nhưng
không thể bắt người khác phải giữ chữ TÍN với mình, Các con có thể yêu cầu mình
phải đối xử TỐT với người khác, nhưng không thể kỳ vọng người khác phải
đối xử tốt với mình. Mình đối xử người ta thế nào, không có nghiã là nguời ta
sẽ đối xử lại mình như thế ấy, nếu không hiểu rõ được điều nầy, sẽ tự chuốc lấy
buồn phiền cho mình.
8. Trong mười mấy, hai mươi năm nay, tôi tuần nào cũng
mua vé số, nhưng vẫn nghèo trắng tay, điều nầy chứng minh; muốn phát đạt,
phải siêng năng làm ăn mới khá được. Trên thế gian nầy không có cái gì
miễn phí cả.
9. Sum Họp Gia đình, thân thích đều là duyên phận, bất
luận trong đời nầy chúng ta sống chung với nhau được bao lâu, như thế nào, nên
qúy trọng khoảng thời gian chúng ta được chung sống với nhau.