“Làm thế nào tôi có thể giúp người này?” Có một phương cách đơn giản gồm 3 bước bạn có thể sử dụng khi ai đó đến chia sẻ với bạn - một người đồng nghiệp đang trải qua một ngày tồi tệ, một người thân đang đối mặt với một khủng hoảng, hoặc ai đó trong giáo xứ của bạn đang gặp khó khăn.
Xác định cảm xúc
Thiên Chúa tạo nên một phần trong não bộ của chúng ta với cái tên “hạch hạnh nhân” (amygdale), nằm ở tâm của não, chính hạch này xử lý các yếu tố gây cảm xúc và giúp chúng ta có phản ứng phù hợp trước vô số các kích thích khác nhau. Nó giúp chúng ta có những hành động kịp thời (ví dụ khi có một con chó dữ đuổi theo chúng ta). Trong cuộc sống, không phải chúng ta luôn gặp những mối nguy hiểm về mặt thể lý, nhưng những cảm xúc căng thẳng cũng kích thích hoạt động của cơ quan này.
Khi giao tiếp với một người đang căng thẳng, chính là bạn đang nói chuyện với cơ quan “hạch hạnh nhân” của họ. Lúc này, những suy nghĩ của họ không hợp lý. Hãy nói những lời truyền tải một thông điệp: “Tôi biết và hiểu cảm xúc của bạn”. Điều này giúp làm dịu đi cảm xúc và phản ứng của họ và làm cho phần đưa ra quyết định của não bộ (não trước trán) thực hiện chức năng của mình.
Ví dụ: “Hình như bạn đang bực tức. Đã có chuyện gì xảy ra?”
Làm bộc lộ điều tốt nhất nơi một người
Trong những khoảnh khắc căng thẳng nhất, chúng ta thường có khuynh hướng cảm thấy bị chìm ngập trong tội lỗi và cảm thấy mình không sống đúng theo những kỳ vọng của người khác hoặc của chính bản thân. Hoặc đơn giản chúng ta quên đi mình là ai và hành động không đúng với tính cách của chúng ta.
Điều chúng ta cần đến nhất chính là có ai đó hiểu thấu tâm can của chúng ta và nhắc chúng ta nhớ mình là ai - những gì tốt nhất nơi bản thân chúng ta - trong những giờ phút tồi tệ nhất. Điều này có thể giúp chúng ta điều chỉnh trở lại sự tập trung của chúng ta vào những điều thật sự quan trọng nhất và tiến về những hướng tích cực.
Ví dụ: Tôi đã chứng kiến bạn đối mặt với những tình huống tương tự thế này trước đây. Sức mạnh và tình yêu của bạn dành cho tha nhân luôn toả sáng trong những lúc đen tối và giúp bạn vượt qua. Và tôi tin lần này cũng vậy.
Khích lệ bước tiếp theo
Bí mật: Những nhà tư vấn hoặc chuyên gia không có giải pháp. Họ không phải đóng vai trò một chiếc máy đa năng làm tất cả mọi thứ. Nhưng thay vào đó, họ đóng vai trò người đồng hành cùng với ai đó trong chuyến hành trình với Chúa để tìm thấy những câu trả lời cho chính bản thân người ấy.
Thông thường, những người ấy đã có được điều họ cần - chỉ là vấn đề mang đến một không gian an toàn để họ nhận thấy được điều đó. Tránh đừng đưa ra lời chỉ dẫn bảo người khác phải làm gì. Đó chính là một trong những món quà quý giá nhất mà bạn có thể dành tặng cho họ (và rất khó làm).
Ví dụ: “Tôi rất quan tâm đến bạn và ước gì bạn không phải trải qua những điều này. Chúng ta đã nói về những điều này được một lúc rồi, bạn nghĩ tiếp theo bạn sẽ làm gì?”
Đến đây, có thể người ấy sẽ có một cảm xúc khác. Ví dụ như người ấy có thể nói: “Tôi không biết. Tôi chỉ cảm thấy rất đau khổ”. Nếu vậy, hãy bắt đầu lại với bước đầu tiên cho đến bước cuối cùng thêm lần nữa.
Hãy thực hành cách thức này. Bản thân bạn chính là món quà tốt nhất dành tặng cho ai đó đang đau khổ và bạn đang thật sự làm nên sự khác biệt.
Thiên Ân dịch