Tác giả: Par Lagerkvist
Người dịch: Hướng Dương
Người dịch: Hướng Dương
Barabbas – Phần 6a
Bây giờ gã tự thu hình lại như con ốc và không nói gì với ai cả. Hơn nữa, gã cũng không bao giờ ra ngoài. Gã cứ nằm ỳ phía sau tấm màn trong nhà mụ to béo. Hay khi nào ồn ào quá thì hắn leo lên cái lều bằng lá trên mái nhà. Gã cũng không thiết gì ăn uống. Nếu người ta không đem thức ăn đến để trước mặt, có lẽ gã sẽ không cần đến ăn. Đối với gã, mọi sự dường như không còn có ý nghĩa gì hết.
Mụ to béo không biết gã mắc chứng gì, mụ không hiểu gì cả. Tốt nhứt là cứ để yên cho gã, có lẽ đó là điều gã muốn. Khi có ai nói gì với gã, gã cũng không buồn đáp lại lời nào. Nếu người ta liếc nhìn ra phía sau tấm màn, người ta sẽ thấy là gã nằm đó, dán đôi mắt vào trần nhà. Mụ thật không hiểu gì cả. Gã sắp điên chăng? Mất trí chăng? Mụ không biết.
Nhưng một hôm mụ tưởng là mình đã biết chuyện. Ấy là khi tình cờ mụ hay rằng gã thường lui tới bọn người điên dại vẫn tin vào cái người đã bị đóng đinh thay vì Ba-ra-ba. Lúc ấy tâm trí mụ như được soi sáng. Chắc đó là điều đã khiến gã trở thành kỳ dị. Đó là lỗi của họ. Bất cứ ai lui tới với bọn người chuyên môn lừa phỉnh như thế cũng đều bị loạn óc cả.
Họ vẫn tin quyết rằng người bị đóng đinh là một vị cứu tinh hay một cái gì tương tự như vậy, rằng người ấy sẽ phù hộ và nhậm lời khẩn nguyện của họ, rằng người ấy sẽ làm vua thành Giê-ru-sa-lem để tống khứ bọn ác quỷ đi.
Thật ra thì mụ không biết rõ giáo lý của họ là gì, mà họ cũng không cần gì tìm biết, nhưng mọi người đều cho rằng họ đã bị mất trí. Thế thì tại sao Ba-ra-ba lại có thể liên lạc với họ được? Phải rồi, lẽ dĩ nhiên là đúng ra gã phải bị đóng đinh, nhưng vị cứu tinh của họ đã bị đóng đinh thay gã, và điều đó chắc là kinh khủng lắm. Chắc Ba-ra-ba giải thích cho họ rằng đó không phải là lỗi của gã, và như thế bọn kia kể cho gã nghe là người mà họ tin đó vốn phi thường trong sạch và vô tội như thế nào. Một nhân vật quan trọng! Và người ta đã đối xử như thế với vì vua, ông chúa vĩ đại như vậy thì thật là rùng rợn! Phải rồi, họ đã nhồi vào sọ gã những điều ngông cuồng có thể có đó, nên cuối cùng, gã đã trở thành gàn dở chỉ vì gã không phải người đã bị đóng đinh. Phải rồi, chắc đó là việc đã xảy ra!
Có thể nào nói được là gã lấy làm hối tiếc vì mình chưa chết chăng? Thật là ngu ngốc nhất đời! Mụ không thể nào nín cười anh chàng Ba-ra-ba tốt bụng của mình được. Thật là khôi hài! Phải rồi, đó là việc đã xảy ra.
Bây giờ thì việc ấy phải chấm dứt. Phải đưa gã trở về với lẽ phải. Mụ ta chỉ cần bảo với gã hai tiếng mà thôi. Những chuyện dại dột đó thì nghĩa lý gì?
Nhưng mụ ta vẫn không nói gì với gã cả. Ý định của mụ vẫn chưa thi hành được. Người ta không thể nào gợi chuyện với Ba-ra-ba để nói về chính gã. Dẫu có muốn cách mấy đi nữa, người ta cũng không thành công.
Nếu thế thì không có gì thay đổi hết, và mụ ta vẫn tiếp tục tự hỏi là gã đang mắc chứng gì. Gã bị bệnh chăng? Có lẽ gã bệnh thật. Gã gầy tọp hẵn đi, và vết thẹo do lưỡi dao của Ê-li-hu chém gã là phần duy nhất trên gương mặt xanh xao, trên đôi má hóp của gã còn hơi đỏ một tí. Trông gã thật đáng thương hại, gã không còn như trước nữa, bất cứ là về phương diện nào. Đi la cà như thế, cứ nằm ỳ ra dán mắt lên trần nhà như thế! Ôi! Ba-ra-ba! Một người đàn ông đã một thời oanh liệt mà bây giờ lại có thái độ như thế!
Cứ nghĩ mà xem, dường như gã không còn là chính gã nữa! Cứ nghĩ mà xem, dường như gã đã trở thành một kẻ khác rồi, dường như gã đã bị oan hồn của một người nào khác ám ảnh rồi! Gã đã gây cho người ta đúng cái cảm tưởng như thế! Oan hồn của những kẻ khác! Kẻ đã bị đóng đinh đó.
Và chắc chắn là người kia không muốn cho gã được yên. Cứ nghĩ mà xem nếu vị cứu tinh kia khi tắt hơi đã thở hắt nó vào Ba-ra-ba để mình khỏi chết, vừa cũng để trả thù điều bất công mà chính mình là nạn nhân. Báo thù kẻ đã được phóng thích! Có thể lắm! Nghĩ đến đó, mụ tự nhủ là Ba-ra-ba đã trở thành kỳ cục từ lúc ấy, phải mụ nhớ rất rõ thái độ kỳ dị của gã khi gã đến nhà mụ ngay sau khi được phóng thích. Phải rồi, thế là mọi việc đều đã ra lẽ cả rồi. Điểm khó hiểu duy nhất là làm sao ông thầy giảng đạo kia lại có thể trút hơi thở cuối cùng lên người Ba-ra-ba, vì người ấy đã tắt hơi trên đồi Gô-gô-tha, là nơi mà chắc chắn là Ba-ra-ba đã không có mặt. Nhưng vì người ta vẫn cho rằng ông ta có nhiều quyền lực, nên chắc là ông ta có thể đưa cái hơi thở vô hình của mình đó đến bất cứ nơi nào mình muốn. Ông ta có thể đầy đủ năng lực để sắp xếp mọi việc tùy ý mình muốn.
Mụ tự hỏi không biết Ba-ra-ba có biết chuyện đã xảy đến cho gã, có biết là gã bị một linh hồn khác ám ảnh không? Gã có biết là chính gã đã chết, còn linh hồn của người bị đóng đinh hiện đang sống trong gã không? Mụ ta tự hỏi như vậy.
Có lẽ gã không nghi ngờ gì cả. Nhưng ai cũng đang thấy rõ là gã đang khá bệnh hoạn. Về điểm đó thì không có gì đáng ngạc nhiên bởi vì đó là linh hồn của một người lạ không muốn cho gã được yên lành.
Mụ thấy thương hại cho gã. Phải, thấy gã như thế làm mụ đau khổ, đủ biết là mụ ta thương hại gã bao nhiêu! Về phần mụ thì gã không thèm ngó ngàng gì tới, nhưng sở dĩ như thế là vì gã không thích. Gã không yêu mến mụ chút nào thì gã không thèm ngó, điều đó không có gì đáng lấy làm lạ cả. Ban đêm, gã cũng không thèm ăn nằm với mụ nữa. Đó là điều tệ hại nhất, và không có gì chứng minh rõ ràng hơn cho việc gã không còn thiết tha gì đến mụ nữa. Chỉ có mụ là con ngu ngốc mà cứ bám mãi vào cái anh chàng khổ sở này. Đêm đêm, mụ khóc một mình và điều đó không làm cho mụ có cảm tưởng dễ chịu nữa. Thật là lạ … Mụ chẳng bao giờ nghĩ rằng việc ấy có thể xảy đến cho gã.
Làm sao để chiếm lại gã? Làm sao đuổi được người bị đóng đinh kia đi để khiến Ba-ra-ba trở lại là chính Ba-ra-ba? Mụ không biết cách thức đuổi tà ma. Mụ ta không biết gì hết, mà điều chắc là một hồn ma rất mạnh và rất nguy hiểm, mụ ta đoán vậy. Mụ cảm thấy gần như sợ hãi, dầu bản tính mụ không phải là hay sợ sệt. Cứ nhìn Ba-ra-ba thì biết hồn ma người đó có quyền lực như thế nào. Nó đã ám ảnh nổi một con người vạm vỡ mà trước đó đã sống hoàn toàn độc lập. Thật là khó quan niệm cho nổi. Cho nên người ta hầu như phải sợ sệt thì không có gì đáng ngạc nhiên. Hồn ma đó chắc phải có một mãnh lực đặc biệt bởi vì nó thoát ra khỏi kẻ đã bị đóng đinh.
Không! Mụ ta không sợ. Nhưng mụ chỉ không ưa những kẻ đóng đinh thế thôi. Đối với mụ thì họ không có nghĩa lý gì cả. Mụ có một thân hình to béo, nở nang; chỉ có Ba-ra-ba là thích hợp với mụ khi gã hãy còn là chính gã. Trước khi gã để cho cái ý nghĩ là đáng ra chính gã phải bị đóng đinh ám ảnh trong đầu. Điều khiến cho mụ to béo hài lòng là chính gã không bị đóng đinh, là gã đã thoát nạn!
Đó là những ý nghĩ của mụ ta trong sự cô đơn lớn lao của mình. Nhưng cuối cùng mụ ta như là đất cục, mụ không biết việc gì xảy ra cho gã, không biết gã có bị linh hồn người bị đóng đinh ám ảnh hay không. Điều chắc chắn duy nhất, ấy là gã không còn ngó ngàng gì đến mụ nữa, thế mà mụ cứ yêu gã thì thật là ngốc. Mỗi khi nghĩ như thế, mụ ta lại khóc tỉ tê và cảm thấy khổ sở kinh khủng.
Thánh Kinh Báo
Tháng 4 & 5/1970
(Còn tiếp)
Tháng 4 & 5/1970
(Còn tiếp)