Kính thưa quý thính giả,

Hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau bắt đầu xem chương thứ năm của sách Sức Khỏe đơn Giản với chương đề “Ăn Uống Để Khỏe”, điều này cũng có nghĩa là chúng ta phải quyết định chọn món bổ dưỡng để ăn. Hippocrates, một hiền triết đã sống trong khoảng từ năm 460 đến năm 380 trước công nguyên đã nói: “Hãy lấy thực phẩm làm thuốc, và lấy thuốc làm thực phẩm cho bạn.”


Quý thính giả thân mến,
Duy trì những thói quen dinh dưỡng lành mạnh là một trong những cách tốt nhất để nuôi dưỡng lối sống khỏe. Về điểm này, đa số người Mỹ đều đồng ý. Trên tinh thần, chúng ta đồng tình với Hippocrates cho rằng thực phẩm có thể là ‘thuốc’ cho cơ thể chúng ta, tức món chúng ta ăn vào có ảnh hưởng sâu xa trên sức khỏe cơ thể cũng như niềm vui sống của chúng ta.
Tôi (Dave) nhớ rõ lần viếng thăm phòng mổ của người bạn thân và là bác sĩ phẫu thuật tim. Tôi không quên cảnh người phụ tá nâng niu quả tim bất động của bịnh nhân trên tay, trong khi bác sĩ đặt bốn đường vòng nhân tạo trong vòng chưa đầy một tiếng đồng hồ. Cũng khó quên không kém là khi theo dõi bạn tôi lau sạch một nút màu vàng nhạt, chất bựa như sáp, khỏi động mạch trái của bịnh nhân, hầu như đã hoàn toàn bị nghẽn. Tôi từng nghe nói về chất bựa, nhưng chưa bao giờ nhìn thấy thật gần. Chắc chắn là bịnh nhân này may mắn vì ông ở gần đó và kịp đến gặp bạn bác sĩ phẫu thuật của tôi, trước lúc mạch nghẽn này dẫn tới đột quị. Con người thông thường không lo chăm sóc cơ thể mình, nhưng sau đó lại đổ lỗi cho người khác về cái chết của mình.
Ngày 10 tháng ba năm 2004, Hạ Viện Hoa Kỳ đã thông qua ‘Đạo luật cho Bánh Thịt Băm và Phó-mát’ (Cheeseburger Bill). Đạo luật này nhằm bảo vệ ngành công nghiệp chế biến thức các ăn nhanh khỏi bị kiện tụng ngớ ngẩn. Bạn có thể đoán được người kiện tụng sẽ là ai: đó những khách hàng mập quá cân.
Ngày nay, nhiều người Mỹ bị béo phì, nhưng vẫn mơ hồ, không biết nguyên nhân là những khẩu phần nhiều mỡ, giàu cholesterol, gây nghiện, đến từ những thực phẩm đã được chế tạo và chế biến.
Tuy nhiên có tin vui là mỗi người đều khôn ngoan, có quyền chọn ăn những chất bổ dưỡng để giúp chúng ta sống lâu hơn.
Thưa quý thính giả, tại sao chúng lại lại phát phì? Đơn giản là chúng ta đã ăn quá nhiều. Bạn chỉ cần nhìn quanh khi đi mua sắm hoặc vào nhà hàng lần sau, để ý số người béo phì lạch bạch lắc lư quanh bạn. Ở đây chúng ta không chỉ nói người lớn. Con cái chúng ta cũng đang tăng cân, một xu hướng gây lo ngại vì thói quen ăn vặt từ nhỏ thật khó bỏ, và mỡ tích tụ lại nhiều chỗ thật khó gỡ bỏ sau này. Thật ra, có dịch béo phì như vậy giữa vòng trẻ con ngày nay khiến một báo cáo tháng Ba 2005 trong tạp chí y khoa của Anh quốc (New England of Medicine) tiên đoán cuộc sống của tuổi trẻ này sẽ kém khỏe mạnh và ngắn hơn cuộc đời của cha mẹ chúng.
Thời Trung Cổ, vòng eo liên quan với giá trị con người, và những nông dân chết đói ganh tị với cơ thể to béo của các lãnh chúa cùng phu nhân của họ. Mãi cho tới tương đối gần đây, béo phì không được xem trọng như vậy. Tuy nhiên, Tổ chức Y Tế Thế Giới (WHO) hiện ước tính trên toàn cầu có hơn một tỉ người lớn thừa cân, ít nhất là ba trăm triệu trong số này lâm vào tình trạng béo phì.
Theo dữ liệu gần đây nhất có được trong thời gian viết sách này, thì ở Hoa Kỳ:
  • 64% người lớn hai mươi tuổi trở lên, bị thừa cân. Con số này đã gia tăng 18% kể từ 1980.
  • 31% người lớn hai mươi tuổi trở lên, bị béo phì. Con số này đã tăng hơn gấp đôi trong hai mươi năm qua.
  • 15% thanh thiếu niên giữa độ tuổi mười hai và mười chín bị thừa cân.
  • 15% trẻ em giữa độ tuổi sáu và mười một bị thừa cân. Số phần trăm trẻ em và thanh thiếu niên được định nghĩa là thừa cân đã tăng hơn gấp đôi trong ba mươi năm qua.
Thừa cân hoặc béo phì liên quan chủ yếu với:
  • Bịnh tiểu đường loại 2 (bắt đầu ở người lớn)
  • Bịnh tim mạch (CVD Cardiovascular disease)
  • Cao huyết áp
  • Đột quị
  • Cao cholesterol
  • Suyễn
  • Thấp khớp
  • Vài dạng ung thư
  • Tình trạng sức khỏe yếu nói chung
Nếu muốn cải thiện chất lượng đời sống, chúng ta cần bắt đầu quan tâm đến với những đồ ăn mỗi ngày.
Kính thưa quý thính giả,
Biết lựa chọn mua sắm, mua những sản phẩm lành mạnh là bước đầu để sống khỏe mạnh. Hầu hết mọi cửa hàng tạp hóa đều cung ứng muôn vàn sản vật thực phẩm để chọn lựa. Khách tiêu thụ quan tâm đến sức khỏe thì chọn mua sắm lành mạnh hơn. Khi mua sắm, điều quan trọng là đọc nhãn hiệu rồi so sánh thành phần cấu tạo để xác định những nhãn hiệu lành mạnh. Phải cảnh giác với các từ sau đây: giàu, tinh luyện, tăng cường. Nên để ý chọn thực phẩm không dính líu đến thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu, chất kích thích hay kháng sinh, hóa chất tăng hương vị, chất bảo quản, đường muối tinh luyện, đường hóa học, caffeine, phẩm màu hoặc hương vị, dầu đã hydro hóa toàn phần hoặc một phần (mỡ chuyển hóa), chất đạm thực vật đã qua tiến trình hydro hóa, phân đạm, diêm tiêu, và bột ngọt MSG. Nên mua những sản phẩm tự nhiên, càng ít chế biến hoặc thêm vào những chất hóa học thì càng tốt.
Trong tuần tới, chúng ta sẽ đi vào chi tiết cách lựa chọn thức ăn lành mạnh và cách ăn uống đúng cách để gia tăng sức khỏe. Kính chúc quý vị một tuần vui vẻ và nếu có đi mua sắm, hãy học cách lựa chọn những sản phẩm lành mạnh cho cơ thể. Xin hẹn gặp lại quý vị.


David B. Biebel, DMin & Harrold G. Koenig, MD