Nhân ngày Hiền Mẫu, chúng tôi xin nói về ảnh hưởng của người mẹ đối với con cái. Mẹ là người có ảnh hưởng rất lớn trên đời sống con cái. Không chỉ những đứa bé con hay những người con gái mềm yếu mới có mối quan hệ đậm đà với mẹ nhưng những người con trai cứng rắn, những người đàn ông mạnh mẽ, đã trưởng thành, đã có gia đình, có địa vị trong xã hội, vẫn cảm thấy gần với mẹ và chịu ảnh hưởng của mẹ rất nhiều. Nếu để ý quan sát chúng ta sẽ thấy rằng trong những giờ phút vui nhất, buồn nhất, sợ hãi nhất, sung sướng nhất, người mà chúng ta nghĩ đến trước nhất là mẹ chứ không phải là cha. Một người dù ở tuổi nào, dù xa gia đình bao lâu, sâu kín trong tâm hồn vẫn nối liền với mẹ trên một phương diện nào đó. Sở dĩ mối quan hệ mẹ con bền chặt và đậm đà như thế là vì mẹ là người đầu tiên yêu thương, vỗ về, ôm ấp chúng ta khi chúng ta sinh ra đời. Mẹ cũng là người giữ vai trò chính yếu trong việc nuôi dưỡng và chăm sóc chúng ta. Người mẹ có ảnh hưởng lớn lao trên con cái nói chung nhưng đặc biệt là ảnh hưởng trên con trai. Ảnh hưởng đó có thể tích cực hoặc tiêu cực, tốt hoặc không tốt, nhưng nó luôn luôn chi phối những quyết định quan trọng, những công việc đứa con làm và chi phối luôn cả mối quan hệ của con đối với người chung quanh.
Nhìn lại đời sống của chính mình và người chung quanh, chúng ta sẽ thấy ảnh hưởng của người mẹ trên con cái, đặc biệt là đối với con trai. Một ví dụ cụ thể về ảnh hưởng của người mẹ trên đời sống con trai là trường hợp Thủ tướng Winston Churchill của nước Anh. Chúng ta thường nghĩ đến ông Churchill là một lãnh tụ lớn, đã làm thay đổi lịch sử thế giới nhưng ít ai biết rằng ông là người chịu ảnh hưởng của mẹ rất nhiều. Khi còn nhỏ, Winston Churchill là đứa bé thông minh nhưng nghịch ngợm khó thương. Ông bị cha ruồng bỏ không chấp nhận vì hư hỏng, khó dạy. Tuy nhiên bà mẹ của Churchill không nản lòng, bà quyết tâm hướng dẫn con và thúc đẩy con. Chính bà là người hướng dẫn con vào con đương chính trị, giới thiệu con với các chính trị gia trong nước. Khi ông Churchill đã trở thành một nhà chính trị, bà mẹ tiếp tục gởi sách cho con đọc, bàn thảo về chính trị với con. Trong suốt bao nhiêu năm, bà mẹ của thủ tướng Churchill đã ảnh hưởng trên các quyết định quan trọng của ông và chính bà là người giúp ong viết những tài liệu chúng ta có ngày nay. Có thể nói, bà mẹ của Winston Churchill đã làm việc bên cạnh ông trong thời gian ông bắt đầu sự nghiệp và đã ảnh hưởng cả cuộc đời ông. Bà không những khích lệ ông, giúp ông bền bỉ chịu đựng khó khăn nhưng cũng đã thúc đẩy ông rất nhiều. Thủ tướng Churchill biết rõ ảnh hưởng của mẹ trên sự nghiệp của mình nên có lần ông tuyên bố: "Tôi được như ngày hôm nay là nhờ mẹ tôi, tôi mang ơn mẹ tôi mọi điều nhưng không mang ơn cha tôi một điều nào cả!"
Bao nhiêu anh hùng, vĩ nhân khác trên thế giới đã chịu ảnh hưởng của mẹ, mang ơn mẹ hoặc là ở dưới sự kiểm soát của mẹ suốt cả cuộc đời, mà chúng ta không thể kể hết được. Điều đó cho thấy sự ràng buộc chặt chẽ đậm đà giữa người mẹ và con trai. Mối quan hệ mẹ con bền chặt đó có khi đem lại những điều tốt đẹp nhưng cũng lắm khi mang lại đau đớn và bất hạnh cho đứa con và những người liên hệ. Người mẹ nào cũng có ảnh hưởng rất lớn trên con cái nhưng quý bà thường không được hướng dẫn để biết cách tạo ảnh hưởng tốt trên con. Hầu hết chúng ta chỉ nuôi dạy con theo khôn ngoan và hiểu biết tự nhiên, và nghĩ rằng những gì mình làm cho con đều là đúng và tốt cho con. Nhiều bà mẹ thương con cách ích kỷ, quá nuông chiều con hoặc quá độc đoán với con, vì thế để lại ảnh hưởng tai hại trên đời sống con. Khuynh hướng chung của các bà mẹ là thương con trai và muốn chăm sóc con về mọi mặt, dù khi con đã trưởng thành hay đã lớn tuổi. Sự chăm sóc kỹ lưỡng của người mẹ ích lợi như thế nào chúng ta không biết nhưng khuynh hướng này thấy rõ nơi hầu hết các bà mẹ. Các nhà tâm lý học cho biết, người con trai học biết những cảm xúc vui buồn giận ghét từ nơi mẹ. Ngay từ nhỏ, người con trai đã cảm nhận sự khác biệt trong tình cảm giữa cha với mẹ, chẳng hạn nghĩ đến cha là nghĩ đến chuyện học hành, tiền bạc; nói đến mẹ là nói đến các món ăn, đến chuyện ăn uống; ở gần cha thì lo lắng, căng thẳng, ở bên mẹ thì được cảm thấy thoải mái và an toàn. Tình thương của cha thường là tình thương có điều kiện, tình thương của mẹ là tình thương vô điều kiện. Từ nơi mẹ, người con trai nhận được sự nuôi dưỡng, bảo bọc cho cuộc đời và đó chính là kinh nghiệm quý báu của sự chăm sóc trong tâm hồn, vì thế người con trai ràng buộc với mẹ sâu đậm hơn là với cha. Có nhiều người đàn ông khi mất mẹ, dù đã lớn, vẫn đau buồn rất nhiều, có người buồn đến nỗi suy sụp trong công việc và tình cảm, vì mất mát đó quá lớn.
Để tránh ảnh hưởng không tốt trên con cái, đặc biệt là trên con trai, chúng ta cần nuôi dạy con như thế nào để có ảnh hưởng tốt đẹp trên con? Điều đầu tiên chúng ta cần ghi nhận là, con cái là cơ nghiệp Đức Chúa Trời ban cho để chúng ta nuôi dạy hầu sau này mang lại ích lợi cho Chúa và người chung quanh. Dù mẹ mang nặng đẻ đau và dành nhiều năm tháng trong cuộc đời để chăm sóc nuôi dạy con, con không phải là sở hữu của người mẹ, cũng không phải là nối tiếp của cuộc đời cha mẹ. Nếu như vậy, người mẹ có vai trò gì trong việc nuôi dạy con?
Trước hết, lời Chúa dạy rằng người mẹ được giao phó cho một trách nhiệm quan trọng, đó là nuôi nấng, hướng dẫn, yêu thương, chăm sóc, sửa phạt và dạy dỗ cho con nên người. Sách Châm Ngôn trong Kinh Thánh nói rất nhiều về những điều cha mẹ cần làm trong trách nhiệm hướng dẫn con cái. Riêng trong chương thứ 31 nói về cách bà mẹ của vua Lê-mu-ên dạy con. Bà dạy con trai những điều quan trọng trong cuộc sống như: phải khôn ngoan trong mối quan hệ với người khác phái, công bình trong cách ứng xử với người chung quanh và tiết độ trong đời sống cá nhân. Đây là nguyên tắc sống của vua, người lãnh đạo một nước, nhưng cũng áp dụng cho tất cả quý ông, là người được Chúa giao cho trách nhiệm lãnh đạo gia đình. Những nguyên tắc đó gồm có: đứng đắn trong đời sống tình cảm và tình dục; công bình, công chính trong cách ứng xử với người chung quanh, quan tâm đến người nghèo khổ và tiết độ trong đời sống cá nhân.
Làm mẹ là thiên chức cao quý Đức Chúa Trời ban cho phái nữ chúng ta. Trong thiên chức đó, trách nhiệm quan trọng nhất của người mẹ là nuôi dưỡng và dạy dỗ con cái. Trách nhiệm hàng đầu trong đời sống của người vợ, người mẹ là ở trong gia đình chứ không phải ngoài xã hội. Trừ trường hợp ngoại lệ, trách nhiệm chính của người mẹ là chăm sóc và dạy con chứ không phải là đi làm để nuôi sống gia đình. Dĩ nhiên, khi con cái đã lớn, người mẹ có thể đem khả năng đóng góp với đời, nhưng đó là việc thứ yếu. Khi ban cho chúng ta trọng trách làm mẹ, Đức Chúa Trời muốn chúng ta là người ở gần bên con và có ảnh hưởng trên đời sống con. Chúng ta không thể coi nhẹ thiên chức làm mẹ, cũng không nên giao trách nhiệm nuôi dạy con cho người khác. Chúng ta không thể để người khác ảnh hưởng trên con mình, cũng đừng để cái ti-vi dạy cho con chúng ta tiêu chuẩn sống. Chúa muốn chúng ta ở gần bên con, hướng dẫn con và nêu gương tốt cho con noi theo.
Chúng ta cần dành thì giờ cho con và tạo cho con những kỷ niệm đẹp trong thời thơ ấu. Những kỷ niệm vui vẻ, yêu thương, bên cạnh cha mẹ, trong một gia đình đầm ấm sẽ giúp con em chúng ta quý gia đình, yêu cha mẹ và yêu chuộng lối sống sống gia đình với nề nếp hẳn hoi. Chúng ta cũng cần giúp con có đức tin nơi Chúa. Khi con còn thơ ấu, chúng ta cần dạy con biết Chúa và hướng dẫn con đặt lòng tin nơi Chúa. Thánh Kinh dạy: Hãy dạy cho trẻ thơ con đường nó phải theo, dầu khi nó trở về già, cũng không hề lìa khỏi đó (Châm Ngôn 22:6). Lời Chúa cũng khuyên: Trong buổi còn thơ ấu, hãy tưởng nhớ Đấng Tạo Hóa ngươi (Truyền Đạo 12:1). Nếu chúng ta không dạy con biết Chúa từ nhỏ, lớn lên, con em chúng ta sẽ khó có được một niềm tin vững vàng. Chúng ta cũng cần nêu gương tốt cho con noi theo và giúp con thực hành Lời Chúa. Nếu chúng ta dạy con điều hay điều phải mà đời sống chúng ta không tốt đẹp, lời dạy đó sẽ vô hiệu quả. Con cái thường bắt chước việc làm của cha mẹ hơn là làm theo lời cha mẹ dạy bảo. Để con cái khi lớn lên trở nên người tốt, chúng ta phải làm gương cho các em trong lời nói và hành động. Chúng ta cần tránh những việc như, dạy con đừng nói dối, nhưng lại dặn con khi ai gọi điện thoại tìm mẹ thì nói là mẹ không có nhà...
Điều quan trọng hơn hết là chúng ta cần cầu nguyện cho con, dâng đời sống con cho Chúa hướng dẫn và cai quản. Lời người mẹ cầu nguyện cho con luôn luôn có một kết quả lớn lao. Chúng ta không thể ở bên cạnh con mọi nơi mọi lúc, nhưng nếu chúng ta cầu nguyện cho con, các em sẽ được Chúa ở cùng trong mọi nơi và mọi lúc, chính Chúa sẽ dìu dắt, chăm sóc và hướng dẫn con chúng ta trong đường lối tốt đẹp của Ngài.
Thưa quý vị, những kỷ niệm đẹp với mẹ, đức tin của mẹ, đời sống gương mẫu của mẹ cùng với lời cầu nguyện của mẹ là những gia sản quý báu chúng ta có thể để lại cho con. Những gia sản đó không hư hoại, không phai tàn nhưng có ảnh hưởng tốt đẹp trên đời sống con chúng ta và cả cháu chắt của chúng ta nữa.
Nhân ngày Hiền Mẫu, chúng tôi kính chúc tất cả quý Bà Mẹ luôn được vui vẻ, hạnh phúc bên con cháu. Cầu xin Đức Chúa Trời vùa giúp mỗi chúng ta làm trọn thiên chức cao quý mà Chúa đã giao phó.
Minh Nguyên