Trong Bài Giảng Trên Núi của Chúa Giê-xu, sau khi nói về đặc tính và ảnh hưởng của người tin Chúa trên trần gian, Chúa Giê-xu nói đến sự công chính hay tiêu chuẩn đạo đức của người tin Chúa. Chúa Giê-xu đưa ra một khuôn mẫu mới và rồi áp dụng vào sáu trường hợp của đời sống con người hôm nay.
Tiêu chuẩn mới Chúa Giê-xu đưa ra như sau: "Ta phán cho các ngươi rằng, nếu công chính của các ngươi không trổi hơn công chính của các thầy thông giáo và người dòng Pha-ri-si, thì các ngươi sẽ chẳng bao giờ vào nước thiên đàng được." Thầy thông giáo và người dòng Pha-ri-si là giới lãnh đạo tôn giáo lúc bấy giờ. Họ là những con người đạo hạnh, giữ luật rất nghiêm minh nhưng họ chỉ giữ luật bề ngoài, tuân theo luật bề ngoài. Người ta không thể dựa vào luật lệ để bắt tội những người nầy vì họ giữ luật rất kỹ, nhưng tâm địa của họ rất xấu xa. Chúa Giê-xu gọi họ là những con người giả hình, những người đạo đức giả. Trong lời dạy cho các môn đệ, Chúa Giê-xu cho thấy nếu họ cũng sống như giới lãnh đạo tôn giáo thời ấy thì họ không thể nào được vào Nước của Chúa và Chúa cho thấy một tiêu chuẩn đạo đức cao hơn đạo đức của những người chỉ giữ luật theo bề ngoài.
Đây cũng là lỗi lầm chúng ta thường mắc phải. Chúng ta có thể vâng theo luật lệ rất nghiêm minh nhưng con người bên trong của chúng ta như thế nào, không ai biết. Và Chúa cảnh cáo: nếu chỉ giữ đạo bề ngoài như vậy, chúng ta sẽ không bao giờ được thừa hưởng Nước Trời. Ví dụ đầu tiên về vấn đề tuân giữ nầy được Chúa Giê-xu phán dạy như sau:
Các ngươi có nghe lời phán cho người xưa rằng: Ngươi chớ giết ai; và rằng: Hễ ai giết người thì đáng bị tòa án xử đoán. Song ta phán cho các ngươi: Hễ ai giận anh em mình thì đáng bị tòa án xử đoán; ai mắng anh em mình rằng: Ra-ca, thì đáng bị tòa công luận xử đoán; ai mắng anh em mình là đồ điên, thì đáng bị lửa địa ngục hình phạt (Phúc Âm Ma-thi-ơ 5:21-22 ).
Đây là lời dạy của Chúa Giê-xu về tội sát nhân. Chúng ta có thể không phạm tội giết người nhưng Chúa Giê-xu cho thấy như vậy không đủ. Chúng ta có thể không mắc tội giết người dựa vào luật của con người, nhưng chúng ta xử sự như thế nào với những người chung quanh? Tòa án con người chỉ xét xử những người phạm tội sát nhân mà thôi nhưng theo tiêu chuẩn của Chúa, người giận dữ và nặng lời mắng chửi người khác cũng đáng tội như kẻ giết người. Tại sao Chúa Giê-xu lại buộc tội nặng nề như vậy? Trước hết Chúa Giê-xu cho thấy rằng tất cả mọi tội lỗi đều phát xuất từ lòng người. Chúa phán: Từ nơi lòng mà ra những ác tưởng, những tội giết người, tà dâm, dâm dục, trộm cướp làm chứng dối và lộng ngôn (Ma-thi-ơ 15:19). Sở dĩ việc giận dữ và mắng chửi người khác cũng đáng tội như kẻ sát nhân vì chính lòng thù ghét, giận dữ sẽ đưa đến chỗ giết người. Trong các vụ sát nhân, người ta luôn luôn điều tra dựa trên ba yếu tố: động cơ thúc đẩy, phương tiện và dịp tiện. Một hành động sát nhân bắt đầu với một ý định sát nhân. Ý định đó có thể là thù ghét, có thể là lòng tham, muốn chiếm đoạt của cải hay sự ghen tức hay là muốn trả thù. Từ ý định đó người ta mới tìm cách để hại người tức là phương tiện và khi có cơ hội, người ấy sẽ ra tay, đó là dịp tiện. Giận dữ sẽ đưa đến sát nhân, chính vì vậy mà Chúa Giê-xu phán: Hễ ai giận anh em mình thì đáng bị tòa án xử đoán. Giận đây nói đến cái giận vì lòng thù ghét. Mắng chửi người khác với những danh từ không đẹp như Ra-ca, nghĩa là đồ vô dụng hay đồ điên là những danh từ thóa mạ, hạ phẩm giá người khác. Chúng ta biết rằng lời nói độc hại có thể làm nguy hại đến sức khỏe và mạng sống của người khác. Trong những tội ngược đãi người ta cũng kể đến tội ngược đãi bằng lời nói.
Tòa án con người có thể không buộc tội kẻ giận dữ hay người mắng chửi người khác nhưng trong công lý của Thiên Chúa, Kinh Thánh cho thấy những người đó đáng bị lửa địa ngục hình phạt. Để tránh khỏi hình phạt, Chúa Giê-xu đưa ra phương cách để ngăn chận như sau. Chúa phán:
Ấy vậy, nếu khi nào ngươi đem dâng của lễ nơi bàn thờ, mà nhớ lại anh em có điều gì nghịch cùng mình, thì hãy để của lễ trước bàn thờ, trở về giảng hòa với anh em trước đã; rồi hãy đến dâng của lễ. Khi ngươi đi đường với kẻ nghịch mình, phải lập tức hòa với họ, kẻo họ nộp ngươi cho quan án, quan án giao ngươi cho thầy đội, mà ngươi phải ở tù (Phúc Âm Ma-thi-ơ 5:21-25).
Trong cả hai trường hợp, Chúa Giê-xu cho thấy rằng giải hòa với người khác là phương cách để sống hòa bình và tránh tội sát nhân. Đem dâng của lễ nơi bàn thờ nói đến người tôn thờ Chúa. Chúng ta không thể tôn thờ Thiên Chúa nếu không trước hết giải hòa với anh em mình. Chúng ta không thể nói chuyện đạo đức nếu không giải quyết những tranh chấp cá nhân với người khác. Ngay cả trong việc kiện tụng cũng vậy, giải hòa với người khác là điều nên làm để tránh tranh chấp.
Trong đời sống, người ta buộc tội những kẻ sát nhân, nhưng nếu không cẩn thận, chính chúng ta cũng có thể vướng vào tội đó khi chúng ta giận dữ hay mắng chửi người khác. Để khỏi vướng vào tội đó, chúng ta cần sống hòa bình với mọi người, giải hòa với nhau trước khi nói đến bất cứ điều gì khác. Công chính của con người chỉ buộc tội sát nhân nhưng công chính của Thiên Chúa vượt cao hơn: Thiên Chúa thấy từ tâm địa, từ tấm lòng của con người. Giữ cho tâm hồn trong sạch bằng cách thực hành Lời Chúa chính là phương thuốc phòng ngừa hữu hiệu cho mọi tội ác. Lòng trong sạch là một trong tám phước lành Chúa Giê-xu đã dạy. Đó cũng là một trong những đặc tính của người theo Chúa. Theo Chúa thật sự là để cho Ngài thanh tẩy tâm hồn để sống thánh thiện và hạnh phúc trên trần gian nầy.
Mục sư Nguyễn Thỉ
