Phi hành gia vũ trụ Neil Armstrong là người đặt bước chân đầu tiên của loài người lên Mặt Trăng vào ngày 20 tháng 7 năm 1969. Ông qua đời vào ngày 25/8 năm 2012 ở tuổi 82 do biến chứng sau khi phẫu thuật động mạch vành.
Sinh năm 1930 và lớn lên ở tiểu bang Ohio
Từng là sỹ quan trong quân đội Hoa Kỳ lái máy bay chiến đấu ở Triều Tiên, sau khi xuất ngũ ông về làm việc cho Nasa. Năm 1969 ông được chỉ định làm chỉ huy phi thuyền Apollo 11 với sứ mạng bay lên Mặt Trăng.
Chương trình thám hiểm Mặt Trăng nằm trong cuộc chạy không gian hết sức quyết liệt giữa hai siêu cường Mỹ và Liên Xô trong những năm 1960. Bị Liên Xô qua mặt trước, Tổng thống Mỹ lúc đó là Kennedy quyết tâm đưa người Mỹ lên Mặt Trăng.
Armstrong đã mô tả bước đầu tiên của ông trên Mặt Trăng là 'một bước đi nhỏ của một người nhưng là một bước nhảy vọt của loài người'. Câu nói này của ông đã trở thành bất hủ. Armstrong cùng các phi hành gia trên tàu Apollo đã dành ba tiếng đồng hồ trên Mặt Trăng để thu thập các mẫu vật, chụp ảnh và tiến hành các thí nghiệm.
Hơn 500 triệu người trên khắp thế giới đã theo dõi sự kiện tàu Apollo 11 đáp xuống Mặt Trăng qua truyền hình. Armstrong và các đồng sự của ông trở về Trái Đất như những người anh hùng. Sứ mạng của tàu Apollo cũng kết thúc cuộc chạy đua không gian và mở đầu cho kỷ nguyên hợp tác của các nước lớn trong lĩnh vực này.
Chỉ sau một đêm Armstrong đã trở nên nổi tiếng toàn cầu. Tuy nhiên sau sứ mạng lịch sử, ông gần như rút lui về ở ẩn và tránh xa mọi hào quang danh vọng. Ông rời Nasa và trở về giảng dạy kỹ thuật không gian ở Đại học Cincinati ở Ohio
Armstrong gần như biến mất khỏi công chúng. Lần xuất hiện đáng chú ý gần đây nhất của ông là tại Quốc hội Mỹ vào năm 2011 để nhận Huy chương Vàng Quốc hội, phần thưởng dân sự cao nhất của Mỹ. Tổng thống Obama đã ca ngợi ông 'là anh hùng của mọi thời đại.
Gia đình mô tả Armstrong là 'người hùng bất đắc dĩ' và kêu gọi mọi người mỗi khi nhìn lên Mặt Trăng thì hãy nhớ đến ông và gửi đến ông 'một cái nháy mắt'. Ứng viên tổng thống của Đảng Cộng hòa Mitt Romney mô tả Armstrong là có lòng dũng cảm 'không gì đo đếm được' với tình yêu 'vô bờ bến' dành cho đất nước và nói rằng Armstrong tạo cảm hứng cho ông trong suốt cuộc đời.
‘Armstrong là anh hùng của mọi thời’
Armstrong không bao giờ thiết đến hào quang danh vọng
Tổng thống Mỹ Barack Obama đã gửi lời chia buồn sau khi phi hành gia Neil Armstrong, người đầu tiên đặt chân lên Mặt Trăng qua đời hôm thứ Bảy ngày 25/8 hưởng thọ 82 tuổi.
Trong một thông điệp trên mạng xã hội Twitter, Obama viết: “Neil Armstrong là người hùng không chỉ của thời đại của ông mà là anh hùng của mọi thời.”
Hàng trăm triệu người trên khắp hành tinh đã dõi theo những bước chân của Armstrong trên Mặt Trăng vào ngày 20 tháng 7 năm 1969.
Câu nói của ông “Một bước đi nhỏ của một người nhưng là một bước nhảy vọt của loài người” đã trở thành một trong những phát ngôn nổi tiếng nhất trong thế kỷ 20.
‘Nháy mắt với Armstrong’
Gia đình Armstrong đã xác nhận sự qua đời của ông trong một thông cáo đưa ra hôm thứ Bảy và cho biết nguyên nhân là do biến chứng sau khi phẫu thuật bốn tuyến động mạch vành bị tắc nghẽn.
Thông cáo của gia đình ca ngợi ông là một ‘anh hùng bất đắc dĩ’ và kêu gọi những người hâm mộ ông tôn vinh tấm gương ‘phục vụ, thành tựu và khiêm tốn’ của ông.
“Lần tới nếu quý vị dạo bước ngoài trời trong một đêm thanh và nhìn thấy chị Hằng đang mỉm cười thì quý vị hãy nghĩ đến Neil Armstrong và hãy nháy mắt với ông,” thông cáo của gia đình viết.
Tổng thống Obama đã cảm ơn Armstrong đã cho thế giới thấy ‘uy lực của chỉ một bước chân’.
Hồi tháng 11 năm ngoái Armstrong đã nhận được Huy chương Vàng của Quốc hội, phần thưởng dân sự cao quý nhất của Hoa Kỳ.
Rất nhiều bạn bè và đồng nghiệp của Armstrong đã tưởng nhớ ông như là một con người bình dị, kín đáo không bao giờ thiết đến danh vọng.
Michael Collins, một phi công trên phi thuyền Apollo 11 cùng với Armstrong, nhận xét: “Ông ấy là người giỏi nhất. Tôi sẽ nhớ ông ấy đến quay quắt.”
‘Luôn bình dị’
Trong một cuộc phỏng vấn hiếm hoi với truyền hình Úc trong năm nay, ông đã hồi tưởng lại một khoảnh khắc nhỏ trong ba tiếng đồng hồ trên Mặt Trăng khi ông tưởng nhớ các phi hành gia Mỹ và Liên Xô đã hy sinh vì nhiệm vụ.
“Đó là một khoảnh khắc đặc biệt khó quên nhưng nó chỉ trong chốc lát vì tôi còn có nhiều công việc phải làm,” ông nói.
Hơn 500 triệu khán giả truyền hình trên khắp thế giới đã theo dõi phi thuyền của ông hạ cánh trên Mặt Trăng.
Armstrong và đồng sự Edwin ‘Buzz’ Aldrin đã thu thập các mẫu vật, tiến hành các thí nghiệm và chụp ảnh trên Mặt Trăng.
Aldrin nói với BBC rằng ông sẽ luôn nhớ đến Armstrong như là một người ‘chỉ huy có năng lực và là người lãnh đạo một thành tựu của thế giới’.
“Chúng tôi sẽ luôn nhớ một người phát ngôn vĩ đại và một lãnh đạo của chương trình không gian,” ông nói.
Apollo 11 là sứ mạng không gian cuối cùng của Armstrong. Vào năm 1971, ông rời cơ quan không gian vũ trụ Mỹ Nasa để giảng dạy môn kỹ thuật không gian.
Các phóng viên nhận xét rằng Armstrong vẫn luôn bình dị và không bao giờ để mình dính vào hào quang của thành tựu khám phá vũ trụ.
Người đứng đầu Nasa Charles Bolden ca ngợi ông như là ‘một trong những nhà thám hiểm vĩ đại của Hoa Kỳ’.
“Chừng nào chúng ta vẫn còn sách lịch sử thì Neil Armstrong vẫn là một phần trong sử sách. Ông sẽ luôn được nhớ đến như là người đã đi bước đầu tiên của nhân loại ở một thế giới bên ngoài thế giới của chúng ta.”
