Một bạn già của tôi một hôm gọi kể chuyện anh nằm mơ thấy được đi thăm viếng một trại trâu, đại đa số là trâu già. Có một số trâu trẻ khác đặc trách công việc giúp đỡ nhóm trâu bô lão. Anh đến vào giờ ăn, người ta mang cỏ cho trâu. Những con trâu trẻ đứng ăn nên ăn rất nhanh, có những con trâu trẻ mà lười nên nằm ăn, vì vậy “thực lực” không bằng trâu đứng. Còn những trâu già yếu nhơi nhơi cỏ rất chậm. Sáng ra, anh nhớ lại bài thơ nghe hồi trẻ về 100 bó cỏ nuôi 100 con trâu, anh gửi đến tôi nhờ giải dùm. Bài đố như thế này:
Một trăm bó cỏ, Một trăm con trâu
Trâu đứng ăn 5 (bó), Trâu nằm ăn 3 (bó)
Lụ khụ trâu già, Ba con một bó.
Vậy có bao nhiêu con trâu đứng, trâu nằm và trâu già?
Tôi nghĩ trại trâu như thế này không bao giờ có ở Việt Nam. Trâu già không ai nuôi cho uổng cỏ, trong khi đó da trâu có thể bịt mặt trống, sừng trâu làm đồ gia dụng, xương trâu có thể nấu cao, thịt trâu thì có thể bán giả danh làm thịt bò.
Không rõ bạn tôi biết đáp số mà có ý đố tôi, hay thực sự không biết và tưởng tôi là Thần Toán Tử Tưởng Kính hay Anh Cô mà nhờ giải.
Tôi lúng túng, loay quay hồi lâu mà vẫn không tìm ra đáp số, nên kêu cứu tới các bạn:
Tưởng dễ mà lại khó nhai,
Tôi ngồi cắn bút tính hoài không ra.
Xin mời các bạn gần xa,
Nam thanh nữ tú tài hoa giải dùm.
Vài ngày sau, một bà chị trong nhóm Trưng Vương 49 lại gửi cho bài thơ toán đố như sau:
Gửi anh đi chợ trăm tiền còm
Mua hộ trái cây mấy thứ ngon
Cam ngọt ba đồng nguyên trái lớn
Quít đường năm trái một đồng con
Thanh long tươi tốt năm đồng một
Ba thứ gom vừa trăm trái tròn
Xin hãy vì ai toan tính giúp
Ơn này ghi tạc tấm lòng son.
Với một trăm đồng, tôi cần mua 100 trái với giá cả khác nhau, nên tôi phải tính coi mua bao nhiêu trái cam ($3/trái), bao nhiêu quít ($1 năm trái), bao nhiêu thanh long ($5/trái).
Xin các bạn hãy vì tôi toan tính giúp, ơn này ghi tạc tấc lòng son!
Châu Sa
