GIÁO SƯ: Có người nói một chuyên gia là người biết nhiều hơn và nhiều hơn, về ít hơn và ít hơn. Chuyên gia phát triển một sự hiểu biết sâu sắc về một lĩnh vực hẹp.
NGƯỜI PHỎNG VẤN: Chuyên gia cao cấp nhất sẽ là “một người biết mọi điều về không điều gì cả.”
GIÁO SƯ: Nhiều nhà khoa học tập trung quá cao độ vào một lãnh vực tri thức hẹp, đến nỗi đôi khi họ không còn thấy ý nghĩa những phát hiện của họ. Đó chính là nơi một triết gia có thể đưa ra quan điểm của mình.
NGƯỜI PHỎNG VẤN: Bức tranh lộn ngược trên bìa cuốn sách gần đây nhất của giáo sư Antony Flew tượng trưng cho sự thay đổi hoàn toàn về thế giới quan của ông. Cuốn sách Có Một Đức Chúa Trời của ông có một lời phụ đề: “Nhà vô thần nổi tiếng nhất thế giới đã thay đổi quan điểm như thế nào.”
GIÁO SƯ: Giáo sư Flew mở đầu chương 7 như sau: “Lần đầu tiên các phương tiện truyền thông đại chúng đưa tin về những thay đổi trong thế giới quan của tôi, tôi được trích dẫn là đã nói rằng: những nghiên cứu về ADN của các nhà sinh học đã chứng tỏ, bởi tính chất phức tạp đến gần như khó tin trong các sự sắp xếp cần thiết để tạo ra sự sống, trí thông minh hẳn phải liên quan.”
NGƯỜI PHỎNG VẤN: Khi chúng ta xem xét những yếu tố hết sức phức tạp trong tự nhiên, hoàn toàn hợp lý khi lập luận rằng chắc chắn một người thông minh nào đó đã tạo nên tự nhiên.
GIÁO SƯ: Nhiều năm trước đó, thuyết vô thần của ông bị lung lay khi ông nghiên cứu mức độ phức tạp của tế bào sống đơn giản nhất – và mức độ khó khăn để những tiến trình tự nhiên kết hợp các vật chất vô tri thành một tế bào như vậy.
Thậm chí ông còn khó theo đuổi thuyết vô thần hơn, khi ông biết rằng vật chất sống đầu tiên đã có khả năng sinh sản theo lối di truyền. Ông lập luận rằng không có cách giải thích nào theo quan điểm tự nhiên học thỏa đáng cho một việc như vậy.
NGƯỜI PHỎNG VẤN: Cuối cùng, khi giáo sư Flew từ bỏ thuyết vô thần, những người theo thuyết vô thần khác lập tức công kích ông. Họ cáo buộc ông đã phớt lờ những giả thuyết mới nhất về cách vật chất sống đầu tiên có thể đã hình thành.
GIÁO SƯ: Flew trả lời: “Chính tôi cảm thấy rất vui…vì…ngày nay các nhà sinh học hoàn toàn có khả năng đưa ra những giả thuyết về sự tiến hóa của vật chất sống đầu tiên, và vì một số trong các giả thuyết này phù hợp với những bằng chứng khoa học đến nay đã được xác minh.”
Nhưng ông cũng thêm vào một lời cảnh báo quan trọng. Tất cả các giả thuyết hiện hành mà các nhà sinh học có thể nghĩ ra, đều cần nhiều hơn khoảng thời gian vũ trụ đã thực sự tồn tại. Vũ trụ quá ít tuổi để có thể sản sinh ra dạng sống đầu tiên, tính từ thời điểm nó tồn tại.
NGƯỜI PHỎNG VẤN: Hầu hết các nhà vật lý tin rằng vũ trụ đã tồn tại hơn 13 tỉ năm. Có phải ông ấy nói rằng không đủ thời gian để “sự sống hình thành” – để các vật chất vô tri tiến hóa thành các cơ thể sống?
GIÁO SƯ: Đúng vậy. Hầu hết các nhà khoa học nghiên cứu khởi nguyên sự sống đều hiếm khi cân nhắc đến các ngụ ý rộng hơn cho những phát hiện của họ. Flew nói tiếp: “Câu hỏi mang tính triết học chưa được trả lời về khởi nguyên sự sống là: Làm sao một vũ trụ gồm những vật chất vô tri có thể tạo ra những thực thể có mục đích nội tại, có khả năng tự sao chép, và đặc tính hóa học được mã hóa?”
NGƯỜI PHỎNG VẤN: Vật chất vô tri không chứa đựng mục đích, hay khả năng tự sao chép, hay các mã gen như ADN hay ARN. Vì vậy giáo sư Flew đặt câu hỏi làm sao các vật chất không có sự sống, không có khả năng tự sao chép có thể biến đổi thành những thực thể sống và có khả năng tự sao chép.
GIÁO SƯ: Ông giải thích: “Ở đây không phải chúng ta đang bàn đến sinh học, mà là một loại vấn đề hoàn toàn khác.” Vật chất sống chứa đựng một sự tổ chức có mục đích không hề được tìm thấy trong bất kỳ vật chất tiền thân nào của nó. Vật chất sống được xây dựng ở một mức độ phức tạp cho phép nó trao đổi chất và sống động.
NGƯỜI PHỎNG VẤN: Các nhà khoa học và các triết gia đã phát triển một số giả thuyết rất công phu về cách sự sống có thể đã hình thành. Nhưng không có giả thuyết nào của họ về những thứ như “cái ao nhỏ ấm áp của Darwin ” vượt qua được những cuộc kiểm chứng.
GIÁO SƯ: Một vấn đề then chốt thứ hai là: Sau khi đơn vị sống đầu tiên đã hình thành, làm sao nó có được khả năng tự sao chép?
Các giả thuyết về khởi nguyên sự sống chỉ giả định rằngkhả năng tự sao chép tồn tại vào một giai đoạn rất sớm của quá trình tiến hóa. Nhưng giáo sư Flew nói ông chưa bao giờ đọc được một lời giải thích duy vật thuyết phục về sự hình thành đầu tiên từ vật chất vô tri thành vật chất sống. Ông nói: “Để sống động, vật chất sống chứa đựng một sự tổ chức có mục đích hoàn toàn không có trong mọi vật chất tiền thân của nó.”
NGƯỜI PHỎNG VẤN: Vật chất sống chứa đựng một sự tổ chức có mục đích không có trong các vật chất vô tri.
GIÁO SƯ: Chính các dạng sống đầu tiên cũng không thể tự sao chép. Flew đặt ra câu hỏi các dạng sống đã hình thành khả năng tự sao chép như thế nào. Ông chỉ ra: “Nếu không tồn tại một khả năng như vậy, các loài khác nhau đã không thể xuất hiện thông qua đột biến ngẫu nhiên và chọc lọc tự nhiên.” Những vấn đề này khiến ông nghi ngờ khả năng sự sống có thể tự hình thành mà không cần một Đấng Tạo hóa khôn ngoan thiết kế.
NGƯỜI PHỎNG VẤN: Vậy là ông ấy có hai lý do để nghi ngờ sự sống đã không tự hình thành. Thứ nhất, sự sống có tổ chức quá cao để có thể tự hình thành từ các vật chất vô tri. Và thứ hai, các cơ quan sống có khả năng tự sao chép.
GIÁO SƯ: Giáo sư Flew nhìn thấy một phương diện triết học thứ ba về khởi nguyên sự sống. Tất cả các dạng thức sống đều chứa đựng khả năng mã hóa và xử lý thông tin thiết yếu để sống còn.
Nhà toán học David Berlinski chỉ ra bản chất đáng chú ý của hiện tượng này, khi ông nhấn mạnh từ “mã thông tin.” Ông mô tả mã thông tin giống như một bản đồ hay một hệ thống kết nối giữa hai vật thể riêng biệt.
NGƯỜI PHỎNG VẤN: Tôi nhớ trong một chương trình trước đây, nhà di truyền học, tiến sĩ Francis Collins đã minh họa lượng thông tin mỗi tế bào trong cơ thể người chứa đựng. Ông chỉ ra nếu chúng ta in thông tin trong một tế bào ra giấy, thì chồng giấy đó phải dày bằng một tượng đài ở Washington , cao 169 mét!
GIÁO SƯ: Điều này dẫn đến một câu hỏi quá lớn đến nỗi các chuyên gia không thể trả lời: Trong thực tế chúng ta có tin rằng một hệ thống thông tin được mã hóa như vậy lại được hình thành nhờ những tiến trình tự nhiên không? Hay những hiểu biết của chúng ta về cách con người viết mật mã khiến chúng ta thấy hợp lý khi tin rằng Đức Chúa Trời đã viết ra những mật mã phức tạp mà chúng ta thấy trong tự nhiên, như ARN hay ADN?
Trên tạp chí ARN, nhà nghiên cứu về khởi nguyên sự sống Carl Woese [WOSE, rhymes with “rose”] lượng giá những tri thức hiện nay. Ông nói quan điểm cho rằng một nguyên tắc vật lý nền tảng nào đó kiểm soát hoạt động của các gen, đã “lỗi thời” rồi. Ông giải thích: “Không chỉ không có nguyên tắc vật lý nào chi phối, mà chính sự tồn tại của một mã thông tin đã là một bí ẩn. Các nguyên tắc mã hóa…đã được biết. Nhưng chúng không cho chúng ta một gợi ý nào về lý do tại sao các mã thông tin tồn tại và tại sao cơ chế giải mã lại là như vậy.”
NGƯỜI PHỎNG VẤN: Có phải ông ấy nói rằng chúng ta không biết gì về sự hình thành của gen và mã gen?
GIÁO SƯ: Đúng vậy. Ông nói thêm: “Khởi đầu của sự giải mã, …trước khi nó trở thành một cơ chế giải mã thực sự, đã bị lạc mất trong sự mơ hồ của quá khứ, và tôi cũng không mong muốn liên quan đến…những giả thuyết cũng như…những tiến trình nào đã mở đầu và phát triển chúng, hay suy đoán về sự hình thành của…mã gen.”
NGƯỜI PHỎNG VẤN: Hầu hết các giả thuyết về khởi nguyên sự sống tập trung vào đặc tính hóa học của sự sống.
GIÁO SƯ: Nhưng sự sống không chỉ là những phản ứng hóa học. Tế bào cũng chính là một kho chứa thông tin, một hệ thống xử lý và sao chép thông tin. Tiến sĩ Paul Davies [DAY-vees] nói; “Chúng ta cần giải thích sự hình thành của những thông tin cũng như sự hình thành của bộ máy xử lý thông tin này.”
NGƯỜI PHỎNG VẤN: Nói cách khác, chúng ta cần giải thích phần mềm và cả phần cứng xử lý các thông tin mà phần mềm di truyền chứa đựng.
GIÁO SƯ: Anh tóm tắt tốt lắm. Một gen là một tập thông tin hướng dẫn được mã hóa với một công thức sản xuất protein chính xác. Davies nói: “Việc thông tin được tự sinh ra từ một tập hợp các phân tử vô tri phụ thuộc vào các chủ thể mù quáng và vô thức” là một vấn nạn có ý nghĩa thật khó hình dung được.
NGƯỜI PHỎNG VẤN: Các nhà sinh học cũng có những giả thuyết về sự tiến hóa của vật chất sống đầu tiên.
GIÁO SƯ: Nhưng họ vẫn còn cả một chặng đường dài trước khi đi đến bất kỳ kết luận đáng tin cậy nào. Nhà sinh học tại Đại học Harvard, giáo sư tiến sĩ Andrew Knoll [NOL] lưu ý: “Nếu chúng ta cố tóm tắt…những gì…mình biết về lịch sử lâu dài của sự sống trên trái đất, về sự khởi đầu, các giai đoạn biến đổi…, chúng ta phải thừa nhận rằng mình đang nhìn xuyên qua một tấm gương mập mờ. Chúng ta không biết sự sống đã khởi đầu trên hành tinh này như thế nào, khi nào, và trong hoàn cảnh nào.”
Và tiến sĩ Antonio Lazcano [laz-KAHN-oh], chủ tịch Hiệp hội Nghiên cứu Khởi nguyên Sự sống quốc tế, báo cáo: “Sự sống đã không thể tiến hóa nếu không có cơ chế gen – cơ chế cho phép cất giữ, sao chép, và truyền lại cho các thế hệ sau những thông tin có thể thay đổi theo thời gian… Bộ máy gen đầu tiên được tiến hóa chính xác như thế nào vẫn cứ là một vấn đề chưa được giải quyết. Thật ra, câu trả lời chính xác về khởi nguyên sự sống không bao giờ có đáp án.”
NGƯỜI PHỎNG VẤN: Nếu chúng ta còn biết quá ít về cách sự sống hình thành, thì chúng ta biết gì về cách các quá trình tự sao chép đã hình thành? Thể sống đơn bào tự sao chép bằng cách chia đôi, nhưng sinh sản hữu tính còn phức tạp hơn nhiều.
GIÁO SƯ: Tiến sĩ John Maddox [MAD-ux], tổng biên tập danh dự của tạp chí Tự nhiên, viết: “Câu hỏi quan trọng nhất là sinh sản hữu tính đã tiến hóa từ khi nào (và sau đó là như thế nào). Dù đã nghiên cứu hàng thập kỷ, chúng ta vẫn không biết.”
Cuối cùng, tiến sĩ Gerald Schroeder [SHROH-der] chỉ ra rằng sự tồn tại của những điều kiện thuận lợi cho sự sống vẫn không giải thích được sự sống đã hình thành như thế nào.
NGƯỜI PHỎNG VẤN: Chỉ vì một môi trường không giết chết sự sống, không có nghĩa là môi trường đó có khả năng tạo ra sự sống.
GIÁO SƯ: Chính xác!
NGƯỜI PHỎNG VẤN: Vậy chúng ta giải thích về khởi nguyên sự sống như thế nào?
GIÁO SƯ: Nhiều năm trước, nhà vật lý đoạt giải Nobel George Wald tranh luận rằng “chúng ta chọn tin vào điều vô lý rằng sự sống tự phát sinh cách ngẫu nhiên.” Gần đây hơn, sau khi nghiên cứu và suy nghĩ kỹ hơn, ông kết luận rằng “một trí tuệ hiện hữu từ trước” đã dựng nên một vũ trụ vật chất sinh ra sự sống.
Giáo sư Flew kết luận: “Đây cũng chính là kết luận của tôi. Cách giải thích thỏa đáng duy nhất về khởi nguyên của sự sống có mục đích, tự nhân bản như chúng ta thấy trên trái đất như vậy chỉ có thể là một Trí tuệ khôn ngoan vô hạn.”
NGƯỜI PHỎNG VẤN: Vậy sự sống đã hình thành như thế nào?
GIÁO SƯ: Như Lord Kelvin đã nói: “Nếu suy nghĩ đủ kỹ càng bạn sẽ bị khoa học buộc phải tin vào Đức Chúa Trời.”